Bracia Karamazow (tytuł oryginału: Bratya Karamazovy)

Fot.: Zdjęcie okładki do filmu.

„Szczęśliwy, kto nie słucha rady bezbożnych,

nie wstępuje na drogę grzeszników

i nie zasiada w gronie szyderców,

lecz upodobał sobie w Prawie PANA,

nad Jego Prawem rozmyśla dniem i nocą”.

Psalm 1,1-2

Film pt. „Bracia Karamazow” to ekranizacja powieści pod tym samym tytułem rosyjskiego pisarza Fiodora Dostojewskiego. Opowiada historię czterech synów Fiodora Karamazowa: Dymitra, Iwana, Smerdjakowa oraz Aloszy. Choć łączą ich więzy krwi, to każdy z nich ma inny i niepowtarzalny charakter oraz reprezentuje odmienny światopogląd.

Alosza, najmłodszy z Karamazowów jest uosobieniem dobroci i harmonii. To właśnie jego postawa daje nadzieję na lepsze życie, na życie tego, który „upodobał sobie w Prawie PANA” (por. Psalm 1,1-2). Dobroć i wrażliwość Aloszy jest kształtowana przez jego duchowego przewodnika i nauczyciela w zakonie – Zosimę, który ma moc uzdrawiania i jasnowidzenia. Z ust mędrca Alosza słyszy: „W cierpieniu szukaj szczęścia. Życie przyniesie ci wiele nieszczęścia. Ale w nieszczęściu tym, będziesz szczęśliwy”.

O jakim cierpieniu mówi starzec Zosima? Być może ma to coś wspólnego z późniejszym zabójstwem ojca Fiodora Karamazowa, którego dopuści się jeden z jego synów. Ale który z nich mógłby podnieść rękę na własnego ojca? Czy porywczy i korzystający z życia Dymitr? Czy może Iwan – zimny naukowiec, będący pod wpływem ideologii totalitaryzmu? A może Smerdjakow, który jest chory na epilepsję i izoluje się od swojej rodziny?

Film dotyka wielu ludzkich dylematów, takich jak: wolna wola, Pan Bóg, zło, miłość, ateizm… Czytając powieść lub oglądając film widzimy do czego może prowadzić namiętność oraz jaki wpływ na życie wywiera dobrze lub źle ukształtowane sumienie. „Bracia Karamazow” to także opowieść o najciemniejszych zakamarkach ludzkiej duszy. To utwór, który może ostrzec przed tym, aby „nie wstępować na drogę grzeszników i nie zasiadać w gronie szyderców” (por. Psalm 1,1-2).

Film pochodzi z 1968 roku i trwa 232 minuty.